[ĐỌC CÙNG HER] - Jane Eyre: Vẻ đẹp mãnh liệt

Jane Eyre, một cô gái người Anh mang trong mình nhiều khao khát được bình đẳng. Không xinh đẹp tuyệt trần, không quyền quý nhưng cô vẫn mang vẻ đẹp mộng mơ riêng biệt, làm say đắm bao con mắt bởi tâm hồn kiên định và mãnh liệt.

Nếu bạn quan tâm đến “Bình đẳng giới", “Nữ quyền", “Trọng nam khinh nữ" thì Jane Eyre thực sự là cuốn sách bạn cần.

Tưởng rằng chúng ta sẽ đọc một tiểu sử của nhân vật Jane Eyre, nhưng không, đó hơn cả một tiểu sử mà kèm theo cả “bầu trời" ý nghĩa về cuộc sống, trên con đường tìm đến sự bình đẳng của một thiếu nữ.

Jane Eyre xuất hiện như một hình mẫu phụ nữ độc lập, lý trí, mạnh mẽ, yêu lao động, khao khát tự do bình đẳng, đặc biệt là bình đẳng giới, và dám đấu tranh. Chính hoàn cảnh đã tác động đến Jane để cô phát triển lối suy nghĩ mạnh mẽ như vậy.

(Nhân vật Jane Eyre trong phim "Jane Eyre" - 2011)

Mở đầu tác phẩm, Charlotte Bronte không đi từ giới thiệu “Jane Eyre là…”, “sống tại…”, “đang ở cùng…”, … mà là một màn mắng mỏ Jane từ người mợ ác độc.

Là một cô bé mồ côi, được gia đình cậu ruột, Reed, nuôi dưỡng. Jane được câu yêu thương và đùm bọc hết mực. Nhưng số phận cô nào có được tốt đẹp đến vậy? Cậu của cô mất, để lại cô cho người mợ cùng các con hư đốn của mụ. Mụ ta căm ghét Jane đến độ coi Jane không bằng một con chó. Jane bị các con của mụ bắt nạt, đánh đập vô lý. Kể cả là con gái cũng không buông tha Jane. Cô luôn bị coi là đứa trẻ hư, dối trá, gian xảo không chấp nhận nổi.

Môi trường sống khắc nghiệt và đầy bức ép như vậy đã dần hình thành trong Jane những đức tính mạnh mẽ, dám đấu tranh... mà không an phận như những cô gái thời kỳ Victoria khác.

(Cảnh phim "Jane Eyre" - 2011)

Với tính cách ấy, nào đâu Jane chịu để số phận mình tiếp tục bị coi thường, hạ nhục, đối xử bất công như vậy. Jane xin được đi học, đó là nỗi sợ của đám con nhà giàu, nhưng lại là lối thoát cho Jane. Không những vậy, đó còn là cả bầu trời tri thức đầy bí ẩn mời gọi cô.

Có lẽ Chúa thấy cần phải tôi luyện các đức tính của Jane thêm nữa nên đã tạo ra một trường Lowood đầy thiếu thốn về vật chất nhưng nổi bật lên những tri thức mới mẻ cho cô gái ham học hỏi và cầu tiến ấy.

Jane như cây cỏ dại. Dù cuộc đời có cố vùi dập cô như thế nào cũng không thể diệt trừ được cô. Những đức tính tốt đẹp tràn đầy như nhựa sống bất diệt chảy trong huyết quản của cô. Càng qua khó khăn tính cách cô càng được thử thách, tôi luyện để trở nên sáng đẹp hơn. Vì vậy dù không hề xinh đẹp hay giàu có nhưng Jane luôn được tôn trọng, ngưỡng mộ về nhân cách và tri thức.

(Cảnh phim "Jane Eyre" - 2011)

Cuộc đời Jane bước sang một bước ngoặt lớn khi cô đến làm gia sư tư nhân cho ông Rochester. Và ở đó cô đã yêu say đắm ông chủ của mình. Quãng thời gian đó thật hạnh phúc vì cô cũng được ông yêu lại. Không thể có con người nào yêu con người hơn thế. Đoạn truyện này kể lại chuyện tình yêu giữa họ không hề sến súa mà ngược lại rất ý nhị, đấu trí nên rất cuốn hút.

Khoảng cách giai cấp và tuổi tác cũng không cản nổi tình yêu giữa họ, bởi Jane không phải là một cô gái tầm thường và ông Rochester cũng là một người có lối suy nghĩ cấp tiến. Nhưng chìm trong cái đê mê hạnh phúc ấy là một bí mật tày trời. Điều đó đã làm thay đổi tất cả, dẫn đến bao bi ai đằng sau.

Charlotte Bronte dẫn dắt người đọc đồng hành cùng Jane xuyên suốt cuộc đời cô gái Jane Eyre rất thú vị. Điểm sáng của tác phẩm không chỉ ở tình yêu tha thiết đắm say nhưng lý trí, chuẩn mực của Jane Eyre mà còn là đức tính ngời ngời nơi cô và những con người lướt qua và ở lại cuộc đời Jane. Ai cũng có nét đặc thù riêng đại diện cho mọi kiểu người trong xã hội.

(Bức vẽ Charlotte Brontë)

Một số trích dẫn tác động mạnh mẽ đến độc giả:

“Tôi chẳng đáp lại: những lời đó tôi nghe đã nhàm; ngay trong những hồi ức đầu tiên của tôi về cuộc đời đã đầy rẫy những lời bóng gió như thế. Những lời chỉ trích về thân phận ăn bám của tôi cứ như bài ca đều đều văng vẳng bên tai tôi: đau đớn và nhục nhã, những chỉ lọt vào tai một nửa…”

“Thật ra, tôi nói khá ít, nhưng rất thích thú được nghe ông nói. Tính ông ưa trò chuyện. Ông thích hé mở cho một tâm hồn còn bỡ ngỡ trước cuộc đời thấy nhiều cảnh tượng và lối sống … ; và tôi háo hức đón nhận những ý tưởng mới lạ ông truyền cho, hào hứng tưởng tượng ra những bức tranh đời sống chưa từng thấy mà ông vẽ nên, tâm trí tôi bám theo tâm trí ông trong khi ông dẫn tôi đi qua những vùng đất tôi chưa hề biết đến, không khi nào phải sửng sốt hay âu lo vì một lời bóng gió độc hại.”

“Tôi có thể sống một mình, nếu lòng tự trọng và hoàn cảnh đòi hỏi phải vậy. Tôi không cần đánh đổi linh hồn lấy hạnh phúc. Tôi sinh ra đã có sẵn một kho báu tự bên trong, nó có thể giúp tôi sống sót nếu tất cả niềm vui bên ngoài không đến được với tôi hoặc buộc tôi phải trả một cái giá mà tôi không kham nổi.”